Η χοληστερόλη ή η γνωστή σε όλους μας χοληστερίνη, είναι μια ουσία που ενυπάρχει στα ανθρώπινα κύτταρα και είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Η παρουσία της σε μικρές ποσότητες, λειτουργεί βοηθητικά για τον άνθρωπο αφού εξομαλύνει και βοηθά σε βασικές λειτουργίες, εάν όμως βρίσκεται σε μεγαλύτερες του φυσιολογικού ποσότητες, λειτουργεί αρνητικά επηρεάζοντας ακόμα και την καρδιαγγειακή υγεία με αποτέλεσμα να κινδυνεύει ακόμη και η ζωή.
Η χοληστερόλη προσλαμβάνεται από διάφορες τροφές με επίκεντρο το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα πλήρων λιπαρών. Η μικρή ποσότητα διατηρεί τα αποθέματα βιταμίνης D στο σώμα, φροντίζει να μην διαταράσσονται τα επίπεδα ορμονών και διενεργεί ομαλά την πέψη.
Καθώς όμως επηρεάζει και την καρδιαγγειακή υγεία πρέπει να ελέγχεται τακτικά μέσω εξετάσεων ώστε να εντοπιστούν τυχόν αλλαγές στα επίπεδά της και να λάβουν χώρα οι απαραίτητες αλλαγές στην καθημερινότητα του ασθενούς ή να ληφθεί και φαρμακευτική αγωγή σε περίπτωση που χρειάζεται. Ποιος είναι όμως ο σωστός τρόπος ελέγχου των επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα;
Ο μύθος γύρω από τις εξετάσεις
Οι εξετάσεις της χοληστερόλης δημιουργούν ένα μακροχρόνιο διάλογο μεταξύ ιατρών και εξεταζομένων σχετικά με την διατροφική συμπεριφορά που πρέπει να κρατήσει ο εξεταζόμενος την προηγούμενη ημέρα, δηλαδή αν θα πρέπει να «νηστέψει» ή όχι.
Δεν χρειάζεται «νηστεία»
Σύμφωνα με μεγάλη έρευνα που διέπραξαν Δανοί, Καναδοί και Αμερικανοί Ερευνητές συμπεριλαμβάνοντας δείγμα 300.000 ανθρώπων, δεν χρειάζεται ο εξεταζόμενος να προσέξει την διατροφή του το προηγούμενο βράδυ των εξετάσεων αποφεύγοντας υψηλές σε λιπαρά τροφές.
Η μέχρι τώρα επικρατούσα σύσταση των ειδικών ήθελε για κάποιες ώρες πριν την εξέταση της χοληστερόλης ο εξεταζόμενος να απέχει από βαριές τροφές και μυϊκή άσκηση. Η τωρινή πρόταση εισάγει την κατάργηση της νηστείας έπειτα των αποτελεσμάτων της έρευνας και υιοθετήθηκε από 21 ειδικούς σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Αυστραλία, την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Κλινικής Χημείας και Εργαστηριακής Ιατρικής.
Πρόκειται για την πρώτη διεθνή σύσταση να καταργηθεί η νηστεία των τουλάχιστον οκτώ ωρών πριν την αιματοληψία της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Μπόργκε Νορντεστγκάαρντ του Τμήματος Κλινικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης δημοσίευσαν σχετικά στο ευρωπαϊκό καρδιολογικό περιοδικό European Heart Journal.
Οι μελετητές επεσήμαναν όμως ότι παρά τη νέα και πρωτοποριακή θα λέγαμε πρόταση τους, η ανάγκη για νηστεία πριν την εξέταση μπορεί να συνεχίζει να υπάρχει για μερικούς ασθενείς, όπως εκείνους που έχουν συστηματικά υψηλά τριγλυκερίδια, εκείνους που πάσχουν από παγκρεατίτιδα και εκείνους που κάνουν χρήση φαρμάκων που ανεβάζουν το επίπεδο των λιπιδίων στο αίμα.
Η νηστεία χρειάζεται τελικά
Δεδομένου του παραπάνω συμπεράσματος της έρευνας, που παρόλη τη γενική υιοθέτηση και νέα πρόταση κατάργησης της νηστείας, σημειώνει ότι αυτή είναι αναγκαία για κατηγορίες ασθενών, η τήρηση των 10-12 ωρών μειωμένης διατροφής πριν την αιμοληψία, φαίνεται ότι είναι η πιο βέβαιη και σίγουρη συμπεριφορά για να μετρηθεί ορθά η χοληστερόλη στο αίμα.
Η ορθή προετοιμασία του ασθενούς αλλά και οι συνθήκες αιμοληψίας αποτελούν κύριους παράγοντες για την αξιοπιστία των εξετάσεων και τα σωστά πορίσματα.
Η νηστεία, 10-12 ωρών, κρίνεται αναγκαία για τον σωστή εξέταση.
Αξίζει να αναφερθεί δε, ότι η παρατεταμένη νηστεία ή δίαιτα, είναι επίσης κακή τακτική για να έχουμε ορθά και εμπεριστατωμένα αποτελέσματα. «Μέτρον άριστον» , έλεγαν οι αρχαίοι ημών και φαίνεται να έχουν δίκιο αφού καμία υπερβολική τακτική στην διατροφή δεν οδηγεί στη σωστή μέτρηση της χοληστερόλης. Αυτό που πρέπει να έχει κατά νου κάθε άτομο που επιθυμεί να εξεταστεί για να μετρήσει τη χοληστερόλη στο αίμα του, θα πρέπει να είναι μια ισορροπημένη νηστεία και μία ομαλή κίνηση στο σώμα την προηγούμενη των εξετάσεων αποφεύγοντας την έντονη μυϊκή άσκηση αλλά και την ακινησία. Η χοληστερόλη προσδιορίζεται σωστά µόνο όταν το άτοµο βρίσκεται υπό σταθερή µεταβολική συνθήκη.
Σημαντικό είναι ακόμη, ότι ο ασθενής πρέπει να παραµείνει σε καθιστική θέση και σε κατάσταση ηρεμίας, τουλάχιστον για 5 λεπτά πριν από την αιµοληψία ώστε να έχουν πέσει σε φυσιολογικά επίπεδα οι παλμοί της καρδιάς του και το αίμα να κυλά υπό φυσιολογική ροή στις φλέβες του.
Κατά τη διαδικασία δε αξιολόγησης των αποτελεσµάτων θα πρέπει να λαµβάνεται από τον εκάστοτε ιατρό υπ’ όψιν
• Ο τρόπος ζωής και οι προσωπικές συνήθειες του εξκεταζομένου αφού κάθε οργανισμός είναι ατόφιος και ιδιαίτερος
• Κάθε κατάσταση που αλλάζει το µεταβολισµό.
• Πιθανή λήψη φαρµάκων.
• Η προετοιµασία που ακολούθησε ο εξεταζόμενος
• Ο τρόπος που λήφθηκε το δείγμα αίματος
Φρόνιμο είναι ακόμα, για την οριστική θεμελίωση της τιµής της χοληστερόλης, να γίνει επανειλημμένη μέτρηση των επιπέδων της µέσα στο χρονικό περιθώριο 2 μηνών και µε απόσταση τουλάχιστον µια εβδοµάδα από την πρώτη αιμοληψία μέχρι την δεύτερη διατηρώντας τις ίδιες συνθήκες προ και κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
Εν κατακλείδι, εκείνο που θα προτείναμε εμείς στην οποιαδήποτε και τον οποιοδήποτε θέλει να μετρήσει σωστά τα ποσοστά χοληστερόλης στο αίμα, είναι η τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής κατά την διάρκεια των 10-12 ωρών προ της αιμοληψίας και η δεύτερη εξέταση εντός 2 μηνών.
Καλό θα είναι, όπως και σε κάθε περίπτωση, υπερβολές όπως τρέφομαι μόνο με νερό ή τρώω μεγάλες και ακατάλληλες ποσότητες φαγητού να αποφευχθούν πριν της εξέτασης.
Ένα ελαφρύ απογευματινό και δείπνο όπως βραστά λαχανικά και βραστό κοτόπουλο, κρατά επαρκή από άποψη πείνας τον εξεταζόμενο, του χορηγεί ενέργεια ικανή να περατώσει τις καθημερινές του ασχολίες χωρίς να νιώθει αδυναμία και ταυτόχρονα υπογράφει την άριστη ποιότητα στο αίμα που θα εξεταστεί και θα βγάλει αποτέλεσμα σχετικά με τη χοληστερόλη του.
να πάρω τα χάπια μου για το θυρεοειδή πριν την εξέταση ή όχι;
Οι ενδοκρινολόγοι συνήθως συνιστούν στους ασθενείς τους να μην πάρουν θυροξίνη το πρωί των εξετάσεων, αλλά αμέσως μετά, καθώς η λήψη της θα μπορούσε να επηρεάσει το αποτέλεσμα.
Τι μετρούν οι εξετάσεις της χοληστερόλης;
Οι εξετάσεις μετρούν την LDL, την HDL, την VLDL και την ολική χοληστερόλη.
- Λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL)
Η LDL, η οποία συχνά αποκαλείται «κακή» χοληστερόλη, συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αρτηριών και μπορεί να προκαλέσει καρδιοπάθεια και άλλες σοβαρές επιπλοκές. Εάν αποκοπεί από το τοίχωμα της αρτηρίας, μια μάζα LDL χοληστερόλης μπορεί να προκαλέσει θρόμβωση. Η LDL δεν πρέπει να ξεπερνά τα 100 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο αίματος (mg/dL). Η τιμή μεταξύ 100-129 mg/dL κρίνεται ανεκτή, η τιμή 130-159 mg/dL οριακά υψηλή, η τιμή 160-189 mg/dL υψηλή, ενώ η τιμή 190 mg/dL και άνω επικίνδυνα υψηλή. - Λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL)
Η HDL, η οποία συχνά αποκαλείται «καλή» χοληστερόλη, βοηθά να απομακρυνθεί η LDL από το κυκλοφορικό σύστημα ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος καρδιοπάθειας. Για την HDL, ιδανική θεωρείται η τιμή 60 mg/dL και άνω. Εάν η HDL βρίσκεται κάτω από 40 mg/dL, τότε θεωρείται πολύ χαμηλή. - Λιποπρωτεΐνη πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL)
Η VLDL περιλαμβάνει τα λιπαρά που μεταφέρονται στο αίμα από τις τροφές που καταναλώνουμε σε συνδυασμό με περίσσειες θερμίδες που μετατρέπονται σε τριγλυκερίδια. Όπως και η LDL, η VLDL συνδέεται με τη συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες και αυξάνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, εμφράγματος και εγκεφαλικού. Η VLDL δεν πρέπει να ξεπερνά τα 30 mg/dL. - Ολική χοληστερόλη
Η ολική χοληστερόλη υπολογίζεται προσθέτοντας την HDL, την LDL και 20% των τριγλυκεριδίων. Η τιμή της δεν πρέπει να ξεπερνά τα 200 mg/dL. Η τιμή 200-239 mg/dL θεωρείται οριακά υψηλή, ενώ υψηλή κρίνεται η ολική χοληστερόλη όταν ξεπερνά τα 240 mg/dL.
Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν τα επίπεδα της χοληστερόλης είναι η διατροφή, τα επίπεδα σωματικής άσκησης, το φύλο, το βάρος, η ηλικία και η κληρονομικότητα.
Κι αν σκέφτεστε ότι είναι ώρα για εξετάσεις αλλά διστάζετε να μπείτε στην διαδικασία μάθετε τα πάντα για την πρωτοποριακή υπηρεσία της Νέας Διάγνωσης για αιμοληψίες κατ οίκον εδώ.
